KİLİM GİZEMLİ BİR DİL !
Hep anneanne olmaz ki !babaannemizde var.
Sonuçta o da bir hatun kişi.
Tam da Sezen AKSU'nun yazdığı Anadolu ÜNZİLE'si.
Küçük yaşta evlenip,iki kayınvalideyle ,
Küçücük hamile kadın,koca askare gidince,
Nasıl yaşar ki ?
Tarlada,ocakta,sapta,samanda...Hamile;
annesini,kardeşini,kocasını,yaşadıysa çocukluğunu özler mi ?
Hislerini söyler mi ?
Yoksa kilim desenlerinde saklarmıydı bilinmez.
İlk göz ağrısı,oğlunun karısı bana,armağan ettiği
Kilim yastığı.
Desenlerde sakladığı özlem,özen,zerafeti ben de sizlerle paylaşmak istedim.
Kilim dokuma tarihi çok eski olduğu,okuma yazma bilmeyen kadının,kendini ifade bicimi,becerisi,eğlencesi en önemliside terapisi !
''Sevdiğine sözü olan bir kilim dokur,kilimin dilinden ancak anlayan okur.''
''Aşkı dokudum kilime,ayıptır,günahtır diye kilit vurdular dilime.''
Bayıldım bayıldım ne kadar güzel, hele yastıklar...babaannenin eline, gözüne sağlık olsun...çok zarif işlemiş..ne değerli hatıralar bunlar ...çok teşekkürler paylaştığın için Merih'ciğim..:)
YanıtlaSilMüjde'cim Anadolu kadınının derin bilgeliğini simgelediği için benim kıymetlilerimdir,bu eserler.İnsallah çocuklarım
Silda saklarlar.önemsediğine sevindim.
Ahhhhh Anadolu kadını kilimlere oyalara dökmüştür içini. Her motifinde bir gözyaşı bir hikaye vardır. Okumasını bilen de baştacı eder evinde
YanıtlaSilÖyle örneğin tam ortadaki desenin adı (PITIRAK) Bolluk-bereket simgeliyor,bazılarının ortasındaki bu motifin içinde ayrıca göz deseni nazarı simgeliyor.İltifatlarınızı hakkediyorlar.Benim baş taçımdırlar gerçekten.Teşekkürler.
SilBu motiflerin hepsinin anlamları varmış, bilsek keşke.
YanıtlaSilNasıl da güzeller.
Aynı zamanda ismleri var ve her isim zaten anlamlarını özetler gibi aşağıya not ettim arzu ederseniz okuyabilir,yastık hakkında bilgi edinebilirsiniz.
SilGüzeller gerçekten.
Onlara gore el emegi, goz nuru, bize gore tam bir nostalji (el emegi goz nuru oldugunuda biliyoruz tabiki:)))
YanıtlaSilSahaneymei, ellerine saglik babannemizin. O "H" harfinin bir anlami var mi? Yoksa desen olsun diye oylesine mi dokunmus, merak ettim.
Melicim kıymetli olduklarını bilip,düşüncelerini paylaşman çok hoş teşekkür ederim.
SilSevgili babaannemiz bu eserleri ile her iltifatı hakediyor
Elleri dert görmesin.
Bize muhtaç olmadan,köyünde bahçesinde sebzeleriyle,yası-
yorlar. "H" harf değil ters çevirdiğinde ki desen olarak düşünüldüğünde,(Bağ:anlamında: Birlik-Düzeni simgeliyor.
Aşağıda diğer benzeri desnleri araştırıp,sizlerle paylaş-
tım.Sevgi desenleri olsun hep hayatımız.
Sevgili arkadaşlar aşağıda desenleri ve anlamlarını,öğ-
Silrendiğim kadarı ile yazdım.Bu kültür öyle kısacık anlatılacak,yazılacak gibi değil,üzerine doktora-tez çalışmaları olan zengin bir konu.
Ben sadece bu yastıktakileri anlamaya sizle paylaşmaya-
çalıştım.Yoksa haddim değil yanlış anlaşılmak istemem.
Yastık ortasındaki (pıtırak) :Bolluk-Bereket.
Tam ortadaki desenin tam ortasında (GÖz) :Nazar
Daha sonraki (koç boynuzu) :Erkek-güç
(Tarak ve el ayak benzeri) :Verimlilik-iyi şans.
Baklava ve haç şeklindeki) :Kötülüklerden korunma.
Muska şeklinde dikdörgenin içinde :Kötülüklerdden yine uzak tutma.
En dıştaki çicek gibi adı küpe :Evlenmek isteyen genç kız.Ya da yeni gelin dilekleri.
Kenarlardaki desenler :(Elibelinde) :Dişilik-anne
En son kenar süsleri : (Bukağı) :Saçbağı-Aşk-Aşıkların düşkünlüğü,Birlikte olma umudu.Evlilik.
En kenar genelde siyah zemin: ( Kurt ağzı ):Güç-Kuvvet vb. İlgilenip okuduğunuz için teşekkür ederim.
HİSLİ,
DESENLERİ KİLİM,TADINDA.
GİZEMLİ BİR DİL VE TATLI DİL OLSUN DÜNYANIZ:
Kilim değilse de "kolan" dokurdu nenem. Yün eğirişi, kolan dokuyuşu bir de pancar çorbası yapışı. Odasının ortasında kurulu duran sobası. Yüklüğünün üzerinde örtülü kırk yama örtüsü. Çocukluğuma döndürdünüz beni, sevgiler ...
YanıtlaSil"Kolan" dokuma,folklör oynadığım yıllarda,duymuştum,kıya-
Silfetin parçaları gibi;
Dokumaı hakkında şimdi bilgilendim,azıcık araştırabildim
çok hoş ve emek isteyen zarif bir aksesuardan öte önemli
bir uğraş,araştırıp iyice bilgi edineceğim.
Teşekkür ederim ben de bugün sizden yeni bir kültür zenginliğimizi geçte olsa öğrendim.
Nenenizi saygıyla anıyor,o kırkyama örtüsünün,otantikliği-
ni tahmin edebiliyorum.ben de anacığımın kırkyamalarını onarıp yada yapabilirsem aynısı,olmasada benzeri olan el işlerini yaşatmaya çalışıyorum.Sevgiler.
r
(Folklor):Doğru kelime.
SilNe guzelmis anlamlari. Ilmik ilmik hayatlarini dokumuslar.
SilBizde kolan diye yaklasik 2-3 metre uzunlugunda 5-8 cm genisliginde, genelde sirtta odun, cali cirpi, saman tasimak icin kullanilan ipe denirdi. Buzlu kalem kesin karadenizli, oda bizden:))
Melicim doğru,Hem dokumuş,hem okumuşlar.Kolan çok ilgimi çekti gerçekten harika bir iş.Azıcık araştırdım.
SilSadece karadenizde değil canısı "İçanadolu ÇATALHÖYÜK kazılarında,elde edilen,dokuma parçaların,tarihi MÖ
6 binlere kadar uzanıyor,
bebek beşiğinden,onu dokuyan anaannenin,tabutunu taşıma-
ya,fındık-un çuvallarına kadar,sağlam taşımada kullanıl-
masından tut,eminim çalışkan karadeniz kadınınında,doku-yup kullandığı değerli bir eşyası ve emeğidir.Saygıları-mızla diyelim ellerinden öpelim en iyisi.
Evet evet Karadenizliyim; Orduluyum :)
SilKolanı Mevlüde Hanım'ın bahsettiği şekliyle biliyorum. Sağlamlığı nedeniyle köyde bir çok amaçla kullanılırdı. Köy hayatının renkli olduğu, büyüklerimizin hayatta olduğu dönemlerde ben çocuktum. Salıncak yapardık kolandan. Tabi yeni dokunmuş, rengarenk olanları vardı. Onları daha ziyade etekliğin beline sararlardı, sıcak tutsun diye, çocuklara vermezlerdi ;) Tarihinin bu kadar eskilere dayandığını bilmiyordum, şaşırdım doğrusu.
Hatta 5 bin yıl önce dokunan ürün bir baş örtüsüymüş.
SilBirileri duymasın kendilerine,bundan da pay çikarırlar.
Mısır'da MÖ 3 binli yıllarda,Susa Mabedi'nde bulunan,(çarpanalar)kolan dokuma tezgahının bir parçası,
fildişinden yapılmış.
Gögüs ve omuzların örtülmesi için dokunduğu ileri sürülen,Ramses Kuşağı'na ait bu eşarbın ortası beyaz renkli dokunmuş,kenarları ise mavi,kırmızı,sarı ve yeşil bordürle çevrelenmiş.
Bilgi :Dr Şefik MEMİŞ Yazısından yararlanılmıştır.kendi-lerine teşekkürü bir borç bilirim.
Merhaba;
YanıtlaSilBabaannenin eline , emeğine , gözüne sağlık ....
Nasıl güzel nasıl büyük bir emek ...
Motif motif ayrı bir hikaye , güzellik ...
Güzel günler diliyorum
Merhaba
SilEvet babaannemiz iltifatlarınızı hakediyor,teşekkür ederim
Kadının kendini ifade etme yolu çözümlerinden,biri
Okuma yazma oranının sıfır noktasındayken bile kendini an-
latabilmek biz kadınlara özgü sanırım.Sevgiler.
Eminim çocuklarında kıymetini bileceklerdir bu el emeği göz nurlarının...
YanıtlaSilNasıl da güzel işlenmiş...
Desenlerin anlamları olduğunu bilmiyordum. Bayıldım anlamlarına...
Evde benim de böyle bir kilimim var. Eski değil gerçi ama el dokuması. Desenlerini inceleyeceğim hemen eve gidince :)
Evet çok şükür kıymet bilen çocuklar.Eminim.
SilGüzel gerçekten...Renkleri,enerjisi,fizyolojisi ayrı güzel
Kadınların,kendini ifade gücü buradada kendini gösteriyor.
Kilim sever olman hoşuma gitti.Güle güle kullan.
Renkler model tam orjinal kimbilir hangi hayaller ile dokundu kıymet bilen ellerde olması başka bir güzellik.
YanıtlaSilTeşekkür ederim.Benim için kıymeti büyük.
Silİnşallah uzun yıllar koruruz.Nevcihan hanım beğendiğinize
sevindim.
''Sevdiğine sözü olan bir kilim dokur,kilimin dilinden ancak anlayan okur.''
YanıtlaSilDevamını da söyleyip durdum...
Ne kadar güzel dokunmuş? Eline sağlık, onun da sizin de!
"Sırlarımı verdim,sana sevgimi verdim,
Silşu gönlümü kilim yaptım,yoluna serdim." "
Ben şu gönül tezgahında,kilim dokudum.
Erenlerin dergahında aşkı okudum.
Teşekkür ederim,beğendiğinize sevindim.
Bir hayat kaç renkten oluşur kaç desen kurulur yaşamı anlatmaya bence bu kilimler bir ömrü anlatıyor canım , emeğin fazlasıyla tüketildiği bir çalışma varmıdır şimdi bu tazrz dokumalarla uğraşan genç hiç sanmıyorum herşeyin digital olduğu dünyamızda el emekleri hobiden öte yorucu bir iş görülüyor sanırım bizler türümüzün son örnekleriyiz ....değerli babaanneyi yürekten kutluyorum ellerine sağlık , senide kutlarım Merih im bizlerle paylaşıp eskilere götürdüğün için.
YanıtlaSilCanısı bu ara blogcanlara sık uğrayamıyorum sana gelemediğim gibi (bazı sorunlardan dolayı )kusuruma bakma olurmu.
Naif tatlı kadın ! yazdıklarının hepsine katlıyorum.
SilNe yazık emek artık en ucuz hayatın her anın da.
Babaannemizin erzak torbası,un cuvalı,yoğurt süzeği,vb,
elinde diktiklerini görsen,makineler halt etmiş.
Onun adına teşekkür ediyorum.
Canısı ne kusuru birbirimizi anlıyoruzya önemli olan o
Sadece insan sağlık,anlamında merak ediyor,sen iyi ol ye_
ter ki,yazışırız biz fırsat budukça.
Sorunlar inşallah içinden çıkamayacak şeyler değildir.
kilimlerde renkler desenler ne güzel ne hikayeler gizli değil mi süpersiniz.
YanıtlaSilSevgili Belgin,sen de spersin.
Silböreklerden şimdi tatdım,ellerine sağlık çok güzel olmuş.
kadın varsa hikayede vardır.Teşekkür ederim.
Ne kıymetli bir hediye.Sizden de kızlarınıza kalır. Anılarla dolu... Ayy çok duygulandım. Yaşanmışliklari olan esyalara bayılırım..
YanıtlaSilBillur'cum evet kızlarımda kıymet bilir çok şükür.
YanıtlaSilYaşanmışlık anlayana çok şey katar,bunu anlayıp duygulanmana hem üzüldüm,hem de duyarlılığını takdir ettim.
Teşekkür ederim,sen de çok tatlı,ince-naif bir annesin.
Yorum içlerinde de cevaplara yazmışsın kilim deyip geçmemek lazım tarih kitabı gibi dokuyanın biyogrofisi gibi ,dili gönlü her şeyi değil mi çok güzel hazineler bunlar. ne güzel ki doğru kişinin elin de .
YanıtlaSilDokuyan elleri saygıyla öpüyorum.
Teşekkür ederim Hatice'cim.Dokuyan eller adına.Çok nazik ve duyarlı olduğun için.Sevgiler.
SilBir kitapta okumuştum; kilimleri dokuyan insanların yaşadıkları yer, deneyimledikleri doğal afetler; sahip oldukları hayvanlar, inanç, kültürel olaylar gibi bir çok etkileşimden bu motifler ortaya çıkıyormuş. Benim de büyük atalarım el tezgahında bez dokurlarmış, bu yüzden dokumalar gönlüme işliyor.
YanıtlaSilDoğrudur,sevgili Burcu,Dokumacılık; 5 binyıllık geçmişe sahip,Alacahöyük kazılarından çıkan eserlerde,belirttiğin,bilgi-
YanıtlaSillere rastlanmıştır.Bu da demek oluyor ki,Okuma-yazmadan önce kadınlar kendini nasıl ifade edeceğini keşfetmiş sanırım.
ah o ilmekler dile gelse de anlatsa değil mi.
YanıtlaSilne güzel el emeği mükemmel sanat eseri işler bunlar. çok güzeller Merih bir o kadar da değerli. Ne mutlu harika bir gelinsin sen ;)
Aynen öyle,sanat eseri.Desenlerin anlamını,yukarıda,Mevlüde'nin
YanıtlaSilyanıtında azıcık anlatabildim.
Tek başina kültür aslında detayına girersek sayfalar sürer.
Emek verilen her şeye saygıdan saklarım hep.
Nasıl gelin olduğumu babaannemize sormak lazım.
Kilim çok çok çok güzelll elleri dert görmesin,nur içinde yatsınlarrr....o tezgahın başında hayal ettim onları dokurken...sıra sıra ilmek ilmek.... aynı kilimden benim de annemin var kendisi dokumuş,nasıl önemli bizim için ayrıca kayınvalidemden de var yine kendisi dokumuş.gözüm gibi bakıyorum onlara...
YanıtlaSil